Jaarverslag 2021

Het jaar 2021 was voor musea geen topjaar. Landelijk werd de openstelling van het museum i.v.m. corona, pas toegestaan op zaterdag 5 juni. Daarna moesten musea vanaf 19 december weer verplicht sluiten.

Voor Onderduikersmuseum de Duikelaar betekende de opening op 5 juni een verplichte sluiting tijdens de piekmaanden april en mei. Om toch een goed bezoekersaantal te halen werden de openingstijden op weekdagen met 2 uur per dag verruimd en op zon-/feestdagen met 1 uur. De openingstijden werden do t/m za van 10.00 – 17.00 uur en zon-/feestdagen van 13.00 -17.00 uur. Voorgaande jaren was dat 11.00 – 16.00 uur en 13.00-17.00 uur.  Het werkte, want aan het eind van het seizoen stond de teller op 2495 bezoekers. Dat is ruim 1000 bezoekers meer dan in het coronajaar 2020. Het streefgetal van 3000 bezoekers is niet gehaald, maar 2495 bezoekers is gezien de omstandigheden een prima prestatie.

Bijzondere momenten

• In april bezocht schrijver/journalist Rutger Bregman het museum. Zijn boek Wat maakt een verzetsheld? is geïnspireerd op Het Geheime Dagboek van Arnold Douwes. Het is niet op één hand te tellen hoe vaak Rutger daarna op radio, tv en in zijn podcast Nieuwlande en het museum onder de aandacht bracht.
• Een digitale presentatie over Nieuwlande en het museum in het Hebreeuws was eveneens een verrassing. In 2020 bezocht een Israëlische groep het museum. De gasten waren zo enthousiast, dat ze graag alle Joodse mensen op het bestaan van het dorp wilden wijzen. Yuli Malik en Shirley Ensel hebben video-opnames gemaakt en een digitale presentatie georganiseerd. Er waren meer dan 400 bezoekers ingelogd.
• De opening door de wethouder van Hoogeveen, Janita Tabak, van het nagebouwde onderduikhuis en de kerk was een mijlpaal voor het museum. Tijdens de coronaperiode werd hieraan driftig gebouwd door een groot aantal vrijwilligers. Kinderen kunnen nu fysiek beleven hoe het is om je te moeten verstoppen, in het geheim naar Radio Oranje te luisteren, of een vluchtroute te zoeken. Bij ouderen roept de inrichting van destijds veel herinneringen op.
• Ook de officiële opening van de ontmoetingsplek door gedeputeerde Cees Bijl was een mijlpaal. Het verwaarloosde schoolplein was door de inzet van vrijwilligers omgetoverd tot een gezellig multifunctioneel plein. Bezoekers kunnen tussen groene borders op verhaal komen, fietsgroepen worden er ontvangen en de dorpelingen kunnen deelnemen aan speciale activiteiten.
• Locoburgemeester Jeroen Huizing van Coevorden onthulde op 29 september aan de Veldweg een herdenkingsbord voor de in 1944 omgekomen bemanning van de RAF Mosquito. Bij de onthulling waren schoolklassen van de basisscholen uit Nieuwlande en Geesbrug aanwezig. Een oude Dakota die overvloog en een groet bracht, maakte diepe indruk op de kinderen. Daarna bezochten de kinderen en genodigden in het museum de tentoonstelling “Memories Remain”, deze is geheel gewijd aan de vliegtuigcrash.

Collectie

De afdeling collectie is voor de digitale collectiebeschrijvingen van het Adlib systeem overgestapt naar het Zijper Collectie Beheer Systeem (ZCBS). Aanleiding was de overname van Adlib door een groter bedrijf, wat meer kosten voor de gebruiker betekende. ZCBS is een systeem dat wordt gerund door enthousiaste en deskundige vrijwilligers; voordeel is dat de kosten gering zijn en het persoonlijke contact met de uitvoerenden groot. De artefacten worden al beschreven, volgend jaar wordt een begin gemaakt met het digitaliseren van de foto’s.

Heel bijzonder was de donatie door de familie Davids. Zij schonken het tabaksblik met tekengerei dat door hun vader Isidoor Davids, beter bekend als Peter, voor de vervalsingen en het schrijven van het verzetskrantje “De Duikelaar”, onder de vloer van de voormalig gereformeerde kerk werd gebruikt.

Educatie en activiteiten

Scholen konden in de periode april en mei het museum niet bezoeken. Ook na de zomervakantie kwamen we weer in een coronaperiode terecht, uiteindelijk hebben 3 scholen het museum bezocht.

Wel zijn er drie thema ochtenden voor kinderen geweest tijdens de vakanties.

Groepen bezoekers bleven in het begin van de openingsperiode ook weg, pas na de zomervakantie durfden de eerste groepen op bezoek te komen. Aan het eind van het jaar hadden 8 groepen het museum bezocht.

Om toch op een veilige manier iets te bieden te hebben, zijn er speciale, corona mijdende activiteiten ontwikkeld. Aanbod van een wandeling met gids langs onderduikplaatsen iedere woensdag tijdens de zomervakantie, een fietspuzzeltocht voor het hele gezin en open verzetshuizenroute met gids op 2 oktober. Er was een goede opkomst en de reacties waren zo positief, dat we deze activiteiten in 2022 weer zullen aanbieden. Voor de beide tochten op 2 oktober, bestond zoveel belangstelling dat wij de open verzetshuizenroute op zaterdag 6 november nogmaals hebben aangeboden.

In kleine bezetting werd in de wintermaanden de workshop ‘Een kledingstuk voor het leven’ naar het voorbeeld van de bevrijdingsrok van Mies Boissevain, aangeboden. Er waren 8 opeenvolgende bijeenkomsten. Het is de bedoeling om van de resultaten een kleine tentoonstelling te maken.

De beoogde lezingencyclus van 2020 kon helaas ook in 2021 niet doorgaan.

Marketing

Vrijwilligers brachten 10.000 professioneel ontworpen flyers naar recreatiebedrijven in een straal van 30 km rond Nieuwlande. Aan recreatiehouders werden vrijkaartjes uitgedeeld.

Sinds september 2021 werkt er een redactie aan de inhoudelijke verbetering van de website, Facebook en andere sites waarop wij berichten plaatsen. Er wordt gelet op stijl, eenduidig en correct taalgebruik en opmaak.

Er waren verschillende persmomenten, zoals de opening van het onderduikhuis en het museumplein, maar ook de fotowedstrijd bij het oranje tuintje van Arnold Douwes, de open verzetshuizenroute en woensdagwandeling kregen aandacht in de krant.

Financiën-subsidies

Tijdens de sluiting van het museum zijn we verdergegaan met onze projecten voor zover de coronamaatregelen die toelieten. Van de Rabobank hebben we een financiële bijdrage mogen ontvangen voor ons project ‘Onderduikhuis’ en van de Smederijen voor het project ‘Verhalenbank.’

Zie voor financiën het afzonderlijke jaarverslag. Wel willen we de aandacht van gemeente en provincie voor de culturele sector noemen. Van de gemeente Hoogeveen ontvingen we een bedrag van € 6.000, – als tegemoetkoming in de exploitatieverliezen ten gevolge van de coronasluiting. De provincie Drenthe ondersteunde via de gemeente organisaties die afhankelijk zijn van vrijwilligers. We kregen een bedrag van € 1.087, – voor het versterken van de onderlinge band na de coronaperiode. Klaar voor een frisse start.

Daarnaast gaf de provincie Drenthe aan alle musea, theaters en het Drents Archief een extra impuls aan de herstart van het culturele leven. Voor ons museum was dit bedrag € 1.500, -.

Domus DuMus – Verbouwing

Steunstichting Domus DuMus (DD) zette zich in om in onderling overleg de plannen voor het museum in een eindfase te krijgen. DD zorgde o.a. voor de financiering in de vorm van subsidies en sponsoring. In september kwam de mededeling van Leader (EU en Provincie) dat een bedrag van

€ 51.944, – werd toegekend. Eind december honoreerde het V-fonds de aanvraag voor een bedrag van € 43.000, -. DD is een aardig eind op weg naar een dekkende begroting van € 150.000, –

Ook hier strooide corona roet in het eten. Door de snel stijgende materiaalkosten en niet te leveren materialen, liep de uitvoering van de plannen vertraging op. Een paar keer moesten de begroting en de plannen worden aangepast. De grote verbouwing/aanpassing moest worden verschoven naar de winterperiode van 2022/2023. In de wintermaanden werd al wel de verzakte riolering en de afvoer van het hemelwater aangepakt. Ook werd het depot verplaatst naar een rustiger deel van het gebouw.

Samenvatting

Er was een enthousiaste inzet van de vrijwilligers. Slechts de helft van dit seizoen konden wij wegens corona onze deuren voor bezoekers openen. En als we weer even open mochten, dan merkten we dat de bezoekersstroom aarzelend op gang kwam. Dit was een algemeen beeld voor alle musea. Door aanpassing van activiteiten, de uitbreiding van de openingstijden en het inzetten van flyers kunnen we toch terugkijken op een goed jaar.