Museum Nieuwlande

Onderduikersmuseum
Nieuwlande

Header_museum_nieuwlande

Over het museum

Stichting Onderduikersmuseum de Duikelaar wil de geschiedenis van Nieuwlande in materiële en immateriële zin verzamelen, bewaren en doorgeven. De geschiedenis van Nieuwlande in de jaren ’40-’45 is de moeite waard om aan de jongere generatie door te geven. Vele (Joodse) onderduikers vonden hier een veilig onderkomen. Het dorp en omgeving kreeg hiervoor op 11 april 1985 de Israëlisch Yad Vashem onderscheiding uitgereikt. Een eer die slechts twee plaatsen ter wereld kregen.

Voormalig Gereformeerde Kerk met daarnaast koffiehuis Van der Vinne

Geschiedenis

Op 15 mei 2017 werd Stichting Onderduikersmuseum de Duikelaar opgericht. Aanleiding was de verkoop van een uniek historisch pand in Nieuwlande, dat we als monument voor het dorp wilden behouden en tot museum maken. Eenmaal bezig met de plannen voor een museum gingen we onafhankelijk van het gebouw verder, we waren overtuigd van onze missie.

We willen de geschiedenis van Nieuwlande in de jaren ’40-’45 levend houden en aan de jongere generatie doorgeven. Niet alleen als eerbetoon aan de bekende verzetshelden, zoals Johannes Post en Arnold Douwes, maar ook aan de vele inwoners die zwijgend hun leven riskeerden door onderduikers in huis te nemen. Het museum geeft een beeld van de oorlog en de dilemma’s die dit met zich meebrengt.

De collectie Schonewille (foto: Serge Vinkenvleugel RTV Drenthe)

Collectie Schonewille

Vrijwel tegelijk met de verkoop van het historische pand in Nieuwlande kwam ook de collectie Schonewille onbeheerd te staan. In overleg met de erven Schonewille is de collectie in langdurig bruikleen aan Stichting Onderduikersmuseum de Duikelaar gegeven.

De collectie van het voormalig museum van Jo Schonewille, ‘Nieuwlande 1940-1945, een dorp dat zweeg,’ bestaat uit een groot aantal foto’s, kranten, pamfletten, posters en boeken. De collectie betreft de onderduikgeschiedenis van het dorp Nieuwlande in het algemeen. In het bijzonder is er aandacht voor Johannes Post, Arnold Douwes en Ds. Slomp, alias Frits de Zwerver. Deze nationaal bekende figuren hebben een grote stempel op de geschiedenis van het dorp gedrukt.

Max Léons tekent het gastenboek

Onderduikersmuseum de Duikelaar

Op 6 april 2018 opende Onderduikersmuseum de Duikelaar zijn deuren. Aanleiding was de presentatie van Het Geheime Dagboek van Arnold Douwes door de uitgever en het NIOD. Voor de organisatoren was Nieuwlande de aangewezen plek.
Met zoveel landelijke genodigden in het dorp, was dit het moment om het museum, hoe klein ook, onder de aandacht te brengen. Het was een eer dat we onderduiker en verzetsman Max Léons, bereid vonden de opening te verrichten.

Wat anderen zeggen over het museum

Mooi dat de indrukwekkende collectie van Jo Schonewille is behouden. Dankzij het werk van de Stichting Onderduikermuseum de Duikelaar zijn nu de vele aansprekende voorwerpen en foto’s te zien. Het spreekt mij aan dat het museum boeiend is voor jong en oud. Een bezoek aan de Duikelaar is zeker aan te raden en ik daag u uit hun motto te gaan ervaren: “Het dorp dat zweeg heeft veel te vertellen”!
Karel Loohuis
Burgemeester Hoogeveen
Hooghalen en Nieuwlande. Hemelsbreed liggen beide Drentse plaatsen ruim 25 km van elkaar verwijderd, maar het contrast is groot; de ene plek was in de jaren ’40-‘45 een doorvoerkamp voor 107 000 Joden, Roma en Sinti. De andere een veilige haven voor meer dan honderd Joden en andere onderduikers die aan de vervolging probeerden te ontkomen.
Dirk Mulder
Voormalig directeur Herinneringscentrum Kamp Westerbork
Ik vind het geweldig dat een groep mensen al jaren actief is om de verzetsgeschiedenis van het dorp op de kaart te zetten met als voorlopige resultaten de restauratie van het voormalige onderduikhol en – begin 2018 – de opening van het Onderduikmuseum ‘de Duikelaar’. Ik hoop van harte dat die inspanningen beloond worden met een groeiende belangstelling in binnen- en buitenland voor dit kleine dorp met zijn grote en unieke geschiedenis.
Geert Hovingh
Auteur Johannes Post, exponent van het verzet